विचार

दर्शनशास्त्र (१) दर्शनको परिभाषा : ♦ दर्शन भनेको जीवन र जगतलाई हेर्ने, वुझ्ने र व्याख्या गर्ने दृष्ट्रिकोण हो । प्रकृति र मानव समाजको भित्री आखा हो । यही ♦आखाले हरेक वस्तुलाई हेर्ने, जाच्ने, वुभ्ने र सोही अनुरुप आफ्नो धारणा र जीवन व्यवहार निर्धारण गर्दछ । ♦माक्र्सका शव्दमाः ‘हरेक साचो दर्शन आफ्नो समयको वौद्धिक सारतत्व र संस्कृतिको जीवन्त आत्मा हो ।’ @ “दर्शन सत्य सम्वन्धी दृष्टिकोण (vision of truth) हो ।”-प्लेटो @ “दर्शनशास्त्र विज्ञान र धर्मशास्त्र बीचको विषय हो ।”-ब्रट्राण्ड रसेल @ “दर्शनशास्त्र जगतको विषयवोध गर्ने मानव प्रयाश हो ।”-स.राधाकृष्णन् @ “दर्शनशास्त्र चिन्तन पद्दति मात्र नभै जीवन पद्दति पनि हो ।” -हिरियन्ना @ “प्रत्येक दर्शनले एक विश्वदृष्टिकोण अभिव्यक्त गर्दछ ।”-मोरिस कन्फोर्थ @ “हरेक सच्चा दर्शन आ�नो युगको उच्चतम बौद्धिक सारतत्व हो ।”-कार्ल मार...

५ फाल्गुन काठमाडौं ।माेहन वैद्य (किरण) नेतृत्वको नेकपा (क्रान्तिकारी माओवादी), धर्मेन्द्र बास्तोला (कन्चन) नेतृत्वको नेकपा (बहुमत) र सन्तबहादुर नेपाली नेतृत्वको नेकपा (मशाल)गरी तीन पार्टीबीच छिट्टै एकता हुने भएको छ । फागुन महिनाभित्र एकता गर्ने गरी तीन पार्टीबीच छलफल भइरहेको बहुमतका का एक नेताले  बताए । ‘हामीले छलफल टुङ्ग्याउनेतिर गएका छौँ । गृहकार्य गरेर सबै विषयमा छलफल भयो । माओवाद विचारधारा मान्ने कि नमान्ने, प्रदर्शक सिद्धान्त, कार्यदिशा, कार्यनीति, राष्ट्रिय र अन्तर्राष्ट्रिय कम्युनिस्ट आन्दोलनबारे मूल्याङ्कन भयो’ ती नेताले भने, ‘यस्तै सङ्गठनको स्वरूपका विषयमा समेत एउटा अन्डरस्ट्याडिङमा पुगिसकेका छौँ । त्यसलाई आधिकारिक रूप दिने संयोजन समितिको बैठक बस्दैछ।’ पार्टीको नाम भने तीन पार्टीको भाव समेटिने गरी चयन गरिने ती नेताले बताए । यस्तै नेकपा (क्रान्तिकारी माओवादी)का संवाद समितिका ...

  नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी(बहुमत) लुम्बिनी ब्युरोले आफ्नाे पार्टी जिवनभित्रै पहिलोपटक कार्यशाला सम्पन्न गरेको छ ।शुक्रबार उक्त कार्यशालामा          नेतृत्व,संगठन,व्यवस्थापन,कार्यदिशा,कार्यनीति,कार्यक्रम र अनुशासनका बारे व्यापक छलफल गरिएको थियोे । पार्टी निर्माण पछि स्कुलिङ्ग,प्रशिक्षण र खाेजअनुसन्धानका कामहरू भएता पनि कार्यशाला भने पार्टी जीवन भित्र पहिलोपटक गरिएको हाे । उक्त कार्यशालामा लुम्बिनी ब्युरो भित्र रहेका पार्टी जिल्ला प्रमुखहरुकाे मात्रै उपस्थितिमा A र B दुई समुहहरु निर्माण गरि प्रत्येक जिल्लाकाे सिट प्लान निर्माण गरि व्यवस्थित तरिकाले गरिएको थियोे । उक्त समुहहरुले नेतृत्व,संगठन,व्यवस्थापन,कार्यदिशा,कार्यनीति,कार्यक्रम र अनुशासनका बारेमा सुझाव समेत पेश गरेका छन् । कार्यशालाकाे प्रमुख अतिथि नेकपा(बहुमत) केन्द्रीय सचिवालय सदस्य तथा लुम्बिनी ब्युरो ईन्चार्ज,सभाअध्यक्ष...

ईतिहासलाई अध्यन गर्दै जादा कर्णाली लाई फर्केर हेर्ने हो भने तुलनात्मक रुपमा कर्णाली प्रदेश एक शक्तिशाली र समृद्ध थियो भन्ने बुझिन्छ । १२ औ शताब्दीमा नाग राजाले आफ्नो पालामा आफ्नो राज्य जितेपछी आफ्नो राज स्थान जुम्ला जिल्लाको सिंजा भन्ने ठाउँमा राखेका थिए । खस राजधानी सिंजा नेपाली भाषा संकृतीको उद्गमथलाेकाे  रुपमा चिनिन्छ । १३ शताब्दी तिरभने पुर्ब गोर्खा पश्चिम कास्मिर को लदाग उत्तर भोटको गुगे र दक्षिणमा लखनउको गोमती नदिसम्म फैलिएको थियो । नेपालकै लामो नदि भनेर चिनिने कर्णाली नदिको तिरै तिर हुँदै चिनको गुगे बरान्ङ्गबाट हुम्ला जुम्ला दैलेखको दुल्लु सुर्खेत हुँदै दक्षिण क्षेत्रमा पर्ने छिमेकी राष्ट्र भारत सम्मा आवत जावत हुने रेसम मार्गले कर्णालीको क्षेत्रलाइ अर्थिक हिसाबले मजबुत र बाणिज्य क्षेत्रमा ख्याती प्राप्त गरेको ईतिहास छ । २०४८ सालमा जुम्ला कर्णाली राज्यलाइ नेपाल एकीकरणमा गाभिसकेपछी क...

२५ माघ काठमाडौं ।काठमाडौं जमलस्थित राष्ट्रिय नाँचघरको हलमा नेकपाको नवौं केन्द्रीय समितिको तेश्रो बैंठकको निर्णय सार्वजानिक गर्न आयोजित पत्रकार सम्मेलनमा बाेल्दै नेकपाका महासचिव विप्लवले नेपाललाई नयाँ ब्यवस्था वैज्ञानिक समाजवादमा लैजान आवश्यक र जरुरी रहेको बताएका हुन् । उनले भने - नेपालको राजनीतिक र आर्थिक संकटको समस्या राजनीतिक दल, नेता, सरकार बन्ने बनाउनेसँग सम्बन्धित नभएर सिङ्गो राज्यव्यवस्थासँग सम्बन्धित भएको कारण देशमा वैज्ञानिक समाजवादी राज्यसत्ता आवश्यक भएको बताए । उनले भने, ‘उत्पादन घट्दै जाने, उत्पादकत्व घट्दै जाने, परनिर्भरता बढ्दै जाने । बिदेशतिर मान्छे पलायन हुँदै जाने, देशको अर्थतन्त्र डामाडोल हुँदै जाने । रुपमा हेर्दा विप्रेषण बढेको जस्तो देखिने तर नेपालको अर्थतन्त्र संकटग्रस्त हुँदै जाने त्यो परिस्थिति छ । यसको मुल कारण भनेको नेपालको दलाला पूँजीवादी राज्यसत्ता हो । यसको समधा...

उदय बहादुर चलाउने (दिपक ) प्रत्येक निरन्तरताको एउटा सीमा हुन्छ । एउटा निश्चित समयावधिमा त्यो सीमा समाप्त हुन्छ र त्यहाँ एउटा क्रमभङ्गता पैदा हुन्छ । त्यसबाट नयाँ प्रक्रियाको आरम्भ हुन्छ । वस्तुको विकास र विनाशसम्बन्धी यो एक अविराम प्रक्रिया हो । यसको अनन्त शृङ्खला छ । प्रत्येकपल्टको निरन्तरताले जब क्रमभङ्गताको स्थान लिन्छ तब वस्तुको स्वत्वमा समेत आधारभूत परिवर्तन हुन जान्छ । हरक्षेत्रमा, चाहे त्यो भौतिक दुनियाँमा होओस् वा सामाजिक जीवनमा यो नियम सर्वत्र लागू हुन्छ । नेपालको राजनीतिलाई निरन्तरतामा क्रमभङ्गताको नियमबाट हेर्दा यसका थुप्रै चरणहरू रहेका छन् । धेरै पुरानो इतिहास नखोतलेर भुरे–टाकुरे ‘रजौटा’ कालीन अवस्थादेखि यताको मात्रै विश्लेषण गर्ने हो भने पनि पचासौँ रजौटा प्रणालीबाट एउटै केन्द्रीकृत सामन्ती अधिराज्यमा केन्द्रित एवम् विकसित हुनु निरन्तरतामा क्रमभङ्ग नै थियो । त्यसपछिको प्र...