वासिङटन डिसी : <यतिबेला अमेरिकामा पूर्व राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्प, जे बराक ओबामा र वर्तमान राष्ट्रपति जो बाइडेन एउटै कुरा भनिरहेका छन् । यस्तो विरलै हुन्छ। पेन्सिलभेनियामा चुनावी अभियानमा रहेकै दिन ओबामा र बाइडेनले त्यही भनिरहेका थिए जो ट्रम्पले भनेका थिए। यी राजनीतिक प्रतिद्वन्द्वीहरूले मतदातालाई बाहिर आएर मतदान गर्नुपर्छ भन्ने अपील गरे।
बाइडेन, ओबामा र ट्रम्प मतदातालाई मध्यावधि चुनावमा मतदान गर्न आग्रह गर्दै छन्।
अमेरिकामा मंगलबार हुन लागेको मध्यावधि निर्वाचनले कंग्रेसमा कसको वर्चस्व कायम गर्ने भन्ने टुंगो लाग्नेछ ।
अमेरेकी प्रतिनिधिसभाका ४ सय ३५ सै सिटका लागि निर्वाचन हुँदैछ । योसँगै सिनेटका ३५ सिटमा पनि कडा प्रतिस्पर्धा हुनेछ ।
पेन्सिल्भेनियामा, सिनेटका लागि डेमोक्रेटिक उम्मेद्वार जोन फेटरम्यान र रिपब्लिकन उम्मेदवार मेहमेट ओजको धेरै कम अन्तर छ। पेन्सिल्भेनियाको यो महत्व देखेर तीनै जना दिग्गज (दुई पूर्व राष्ट्रपति र वर्तमान राष्ट्रपति) यहाँ चुनावी मैदानमा उत्रिएका छन् ।पेन्सिलभेनियामा भएको विजयले नै ट्रम्प ह्वाइट हाउसमा प्रवेश गरेका थिए। त्यसबेला उनको चर्को भाषणलाई ब्लु कलर वर्कर्सले निकै मन पराएका थिए ।
त्यस पछि, २०२० मा, यसको विपरित विचार र उदार राजनीतिले जो बाइडेनलाई शहरी क्षेत्रमा विजय दिलायो। बाइडेन आफ्नो होम स्टेटमा दुई प्रतिशतभन्दा कम मतको अन्तरले विजयी भएका थिए।फिलाडेल्फियामा शनिबार बाइडेनले आफ्नो होम स्टेटमा हुँदा आनन्द आएको बताए। उनले त्यहाँ गभर्नर पदका लागि आफ्नो पार्टीका जोश शापिरोको प्रचार गरे।
उनले प्रतिनिधि सभा र सिनेटमा बहुमत नआए गर्भपतन अधिकार र सार्वजनिक स्वास्थ्य सेवामा थप कटौती हुन सक्ने चेतावनी दिए ।
कांग्रेसको दुवै सदनमा अहिले डेमोक्रयाटिक पार्टीको बहुमत भए पनि सर्वेक्षणका अनुसार यहाँ उनको पराजय पनि हुने सम्भावना छ । फिलाडेल्फियामा बाइडेनले डेमोक्रयाटिक पार्टीलाई दिएको भोट महिलाको स्वास्थ्य, बन्दुक नियन्त्रण र स्वास्थ्य सेवाको लागि भोट हुने बताए।
नोबेम्बर ८ मा हुने निर्वाचनलाई किन यति धेरै महत्व दिइँदैछ ? वास्तवमा यो चुनावको नतिजाले अमेरिकामा ठूलो प्रभाव पार्नेछ। अमेरिकी अर्थतन्त्र यतिबेला संकटबाट गुज्रिरहेको छ । यस्तो अवस्थामा चुनावको नतिजाले बाइडेनलाई असर गर्न सक्छ ।
गर्भपतनको अधिकार वा प्रतिबन्ध
यो चुनावी नतिजाले अमेरिकीहरूको दैनिकी पनि प्रभावित हुनेछ । गर्भपतनको अधिकार यसको उत्कृष्ट उदाहरण हो। जुन महिनामा सर्वोच्च अदालतले गर्भपतनको अधिकारलाई दिएको संवैधानिक संरक्षण हटायो। कांग्रेसमा बहुमत हुने दलले यसका लागि नयाँ कानुन बनाउनेछ ।
डेमोक्रयाटिक पार्टीले गर्भपतनको कानुनी स्वीकृतिलाई कायम राख्ने वाचा गरेको छ भने रिपब्लिकन पार्टीले १५ हप्तापछि कानुनी रूपमा गर्भपतनमा प्रतिबन्ध लगाउने वाचा गरेको छ।
प्रदेशको कुरा गर्ने हो भने कतिपय महत्वपूर्ण प्रदेशमा गभर्नर र स्थानीय चुनावमा के हुन्छ, त्यसले ठूलो प्रभाव पार्छ । पेन्सिलभेनिया, विस्कॉन्सिन र मिशिगनका परिणामले यसमा प्रभाव पार्न सक्छ, र गर्भपतन अझ कडा हुन सक्छ।
यदि रिपब्लिकनले जित्यो भने, अध्यागमन, धार्मिक अधिकार र हिंसात्मक अपराध सम्बन्धी मुद्दाहरू थप ध्यानाकर्षण हुन सक्छन्।
डेमोक्र्याटहरूका लागि वातावरण, स्वास्थ्य सेवा, मताधिकार र बन्दुक नियन्त्रण जस्ता मुद्दाहरू प्राथमिकतामा पर्नेछन्।
हाउस अफ रिप्रिजेन्टेटिभ जित्ने आशामा रहेका रिपब्लिकनहरूले जनवरी ६ मा क्यापिटल हिलमा भएको आक्रमणको अनुसन्धान बन्द गर्ने र जो बाइडेनका छोरा हन्टरको चीनसँगको व्यापारिक सम्बन्धमा अनुसन्धान खोल्ने बताएका छन्।
रिपब्लिकन पार्टीले बाइडेन प्रशासनको अध्यागमन नीति परिवर्तन गर्ने प्रयास पनि गर्न सक्छ। यसले अफगानिस्तानबाट अमेरिकी सेना फिर्ता गर्ने र कोरोना भाइरसका लागि पनि चीनलाई घेरेर बस्न सक्नेछन् ।
यदि रिपब्लिकनले जित्यो भने बाइडेनले संघीय अदालत र प्रमुख सरकारी एजेन्सीहरूमा सेवा गर्न रोजेका व्यक्तिहरूको नियुक्तिलाई रोक्न सक्छ।
बाइडेनको भविष्य
मध्यावधि निर्वाचनलाई सामान्यतया राष्ट्रपतिको पहिलो दुई वर्षको कार्यतालिकामा जनमत सर्वेक्षणको रूपमा हेरिन्छ। यस मामिलामा सामान्यतया सत्तारुढ दलले निराशाको सामना गर्नुपर्ने हुन्छ । बाइडेनको अनुमोदन रेटिङ विगत एक वर्षदेखि निकै कमजोर रहेको छ ।
डेमोक्र्याटिक पार्टीको तारा केही समयका लागि चम्किरहेको देखिए पनि बढ्दो मुद्रास्फीति र अर्थतन्त्रसँग सम्बन्धित अन्य चिन्ताले यसलाई समस्यामा पारेको छ । कांग्रेसलाई दुवै सदनमा आफ्नो वर्चस्व कायम राख्न गाह्रो भइरहेको छ ।
आफ्नो दुई वर्षको कार्यकालमा, बाइडेनले कांग्रेसमा संकीर्ण बहुमत भए पनि जलवायु परिवर्तन, बन्दुक नियन्त्रण र पूर्वाधारमा लगानी सम्बन्धी नयाँ कानूनहरू पारित गरेका छन्।
दुवै सदनमा रिपब्लिकन पार्टीको बहुमत आएमा कांग्रेसमा डेमोक्र्याटिक पार्टीले पेश गरेको विधेयकमा अवरोध आउन सक्छ।
यदि यसो भयो भने बाइडेनको निरन्तर राजनीतिक कमजोरीको रूपमा हेरिनेछ र त्यसपछि २०२४ को चुनावमा उनलाई अर्को डेमोक्र्याट नेता दिने माग हुन सक्छ।
के ट्रम्प फेरि चुनाव लड्लान् ?
पछिल्ला वर्षमा हारेका राष्ट्रपतिहरू चुपचाप राजनीतिबाट टाढिएका छन् । तर ट्रम्प २०२४ मा फेरि ह्वाइट हाउसमा प्रवेश गर्ने योजनामा छन्। यस्तो अवस्थामा उनको दलका उम्मेदवारले मध्यावधि निर्वाचनमा सफलता पाए उनको आशा पूरा हुन सक्छ । उनले छनोट गरेका एक दर्जन उम्मेदवारहरू अमेरिकाभर हाइ प्रोफाइल सिटमा लडिरहेका छन्।
ट्रम्प जर्जियाका पूर्व फुटबल खेलाडी हर्शेल वाकर, पेन्सिलभेनियामा मेहमेट ओज र ओहायोमा लोकप्रिय लेखक जेडी भान्सलाई अगाडि बढाउन सफल भएका छन्। पुराना नेताहरूको विरोधका बाबजुद ट्रम्पले यी नयाँ उम्मेदवारहरूलाई समर्थन गरेका छन्।
यदि यी उम्मेद्वारले जिते भने ट्रम्प राजनीतिक रूपमा चलाख मानिनेछन्। तर रिपब्लिकनले कांग्रेसमा बहुमत ल्याउन सकेन भने नयाँ उम्मेद्वारहरू छन्ने उनको कार्य दोषी मानिनेछ।
यदि नतिजा ट्रम्पको पक्षमा आएन भने पार्टीमा उनका प्रतिद्वन्द्वीहरूले मौका पाउनेछन्। फ्लोरिडाका गभर्नर रोन डिसान्टिस र टेक्सासका गभर्नरले नोभेम्बरमा फेरि मतदान गर्ने तयारी गरेका छन्। यदि रिपब्लिक पार्टीको प्रदर्शन खराब भयो भने उनीहरुले आफूलाई २०२४ मा राष्ट्रपतिको उम्मेदवारको रूपमा प्रस्तुत गर्न सक्छन्।
सन् २०२२ को मध्यावधि चुनाव जनवरी ६ मा क्यापिटल हिलमा भएको आक्रमणपछिको पहिलो हो। त्यतिबेला ट्रम्पका समर्थकहरू जो बाइडेनको विजयको विरोध गर्दै यहाँ प्रवेश गरेका थिए । तर यस हिंसामाथि प्रश्न उठाउनुको सट्टा ट्रम्पले चुनावको नतिजामाथि प्रश्न उठाइरहेका छन्। उनले ट्रम्प चुनाव हरइएको भन्ने रिपब्लिकन उम्मेदवारहरूलाई पनि खुलेर समर्थन गर्छन्। बीबीसी